Er komt te veel stikstof in onze bodem terecht. Dat komt bijvoorbeeld door uitlaatgassen, mest en door de industrie. Dat is slecht voor de natuur en de luchtkwaliteit. Om de uitstoot van stikstof terug te dringen gold sinds 2015 de Programmatische Aanpak Stikstof, afgekort de PAS. Dat was een soort ‘boekhoudsysteem’ gericht op het terugdringen van stikstof. Op 29 mei 2019 is het PAS door de Raad van State ongeldig verklaard. Sindsdien werken Rijk, provincies en dus ook Overijssel aan een nieuwe aanpak van de stikstofuitstoot.
De provincie houdt Provinciale Staten op de hoogte van de vorderingen in het stikstofdossier. Dat gebeurt door middel van brieven en infosessies. Afgelopen woensdag 9 september bespraken de Staten de stikstofplannen van de provincie.
In zijn laatste update komt het college van Gedeputeerde Staten niet veel verder dan het doorvoeren van landelijke maatregelen, hier en daar aangevuld met wat plussen. De provincie focust zich op 2030. Dan moet de hoeveelheid stikstof die neerdaalt op de Overijsselse natuur met iets meer dan een kwart zijn gedaald. Verder dan dat doel kijkt de provincie nu niet, terwijl de landelijke opgave veel verder gaat.
Dit doel schiet voor de PvdA volstrekt te kort. Het terugdringen van de stikstofuitstoot is een zaak van lange adem. De doelen voor 2030 moeten een tussendoel zijn, een eerste stap richting 2040 en 2050. Zonder duidelijke visie over waar we op de lange termijn heen willen, maken we met het kortetermijndoel van de provincie een valste start. Het nodigt uit tot het verzilveren van laaghangend fruit – wat op zich nog begrijpelijk is – maar vergroot tegelijkertijd de kans op deeloplossingen die de volgende en zeer noodzakelijke ingrepen blokkeren. Daarmee zitten we onszelf mogelijk dwars: de stappen die we nu zetten werken ons in de volgende fase juist tegen. Dat zet geen zoden aan de dijk.
Wij juichen toe dat oplossingen worden gezocht via de zogeheten Gebiedsgerichte Aanpak: in deelgebieden maatwerk zoeken met belangrijke spelers in die gebieden. Maar dat vraagt wel dat we nu onze doelen veel scherper formuleren om zo een duidelijk perspectief te krijgen op een goede uitkomst. Dat betekent het startpunt beter formuleren: waar hebben we het over en waar willen we naartoe. Dat betekent definities meegeven van de minimaal te bereiken doelen. En dat betekent een proces organiseren waarin de bredere maatschappelijke doelen meedoen, belangrijke spelers een rol hebben die met een heldere opdracht aan de slag gaan.
Wat de PvdA betreft houdt de provincie op met pappen en nathouden en neemt het college veel krachtiger dan nu stelling en regie. Een structurele en juridisch houdbare aanpak van de stikstofproblemen vergt een duidelijke, eerlijke en daadkrachtige aanpak.