Overijsselse schaapskuddes in zwaar weer

Het zijn onzekere tijden voor Nederlandse schaapskuddes. Herders kampen al jaren met een structureel tekort aan geld. Daardoor dreigen ook in Overijssel ‘gescheperde’ schaapskuddes (kuddes met herder) te verdwijnen. Tijd voor actie, vinden PvdA en ChristenUnie. De twee partijen willen van gedeputeerde Maij weten welke acties ze onderneemt om de kuddes te redden.

“Sinds 2013 is de provincie verantwoordelijk voor afspraken met de schaapherders,” zegt Arjan Hof van ChristenUnie. “In november heeft de Tweede Kamer op initiatief van de PvdA en ChristenUnie de regering opgeroepen om samen met provincies en maatschappelijke organisaties een structurele financiering voor schaapskuddes te regelen. Dat zou vóór 1 maart geregeld moeten zijn. Die datum nadert met rasse schreden, dus we zijn benieuwd hoe Overijssel ervoor staat.”

Cultureel erfgoed

Schaapskuddes en hun herders hebben eeuwenlang een belangrijke rol gespeeld bij het vormgeven van het Nederlandse landschap. Die rol wordt ook in Overijssel erkend. “De schaapskudde van Hof van Twente is bijvoorbeeld opgenomen op de Nederlandse lijst van immaterieel cultureel erfgoed,” vertelt PvdA-fractielid Annemieke Wissink. “Maar voor die maatschappelijke en cultuurhistorische verdiensten wordt de herder nauwelijks beloond. Dat lijkt de rode draad als het om schaapskuddes gaat: we vinden het mooi en belangrijk en historisch, en daar blijft het bij. Dat kan zo niet langer.”

Heideboerderij

Een mogelijke manier om de plek van schaapskuddes in het Overijsselse landschap te garanderen is door ze een rol te geven bij natuurinclusieve landbouw. Daarbij worden agrarische bedrijvigheid en natuurbeheer met elkaar gecombineerd. Het Gilde van Traditionele Schaapherders werkt in een aantal provincies aan ‘heideboerderijen’ waarin schaapskuddes weer worden gebruikt om de heide te onderhouden. “In Overijssel gebeurt dat nu nog niet, maar bij Hamburg is het erg succesvol,” zegt Hof. “Maar het zou volgens ons een prima manier kunnen zijn om de toekomst van onze schaapskuddes te garanderen. Ecologisch landbouwbeheer – een beetje nostalgisch, maar toch ook modern.”