We hebben cultuur juist nu heel hard nodig. Cultuur verbindt mensen, zorgt voor troost, inspiratie en verbeeldingskracht. Creatievelingen creëren veel samen en het publiek geniet er vaak gezamenlijk van. Dit is heel waardevol, maar verhoudt zich slecht tot de huidige coronamaatregelen en biedt veel uitdagingen voor de 1,5-metersamenleving waarop we ons voorbereiden.
De culturele sector is hard getroffen door de coronacrisis. Concerten en repetities gaan veelal niet door, gezelschappen kunnen niet bij elkaar komen. Theaters, musea en muziekscholen zijn leeg, festivals zijn afgelast. Instellingen staan op omvallen en de vaak zelfstandige cultuurmakers zien hun inkomsten drastisch dalen. Hierover hebben we gisteren gesproken in een infomatiesessie van de provincie Overijssel.
Cultuurmakers zijn heel creatief en dat stemt mij hoopvol. Ik hoor van alle kanten dat ze bezig zijn met nieuwe ideeën als online optredens en repetities, straatconcerten waarbij iedereen vanuit zijn eigen tuin kan genieten van een mooi concert en theaterfestivals waarin je in kleine groepen meerder korte voorstellingen achter elkaar kan kijken. Een kleine greep uit de vele ideeën die leven in de culturele sector en die die het wellicht mogelijk maken om binnen de noodzakelijke beperkingen te blijven genieten van cultuur.
Deze ideeën hebben we heel hard nodig om de cultuursector, die nu voor een groot gedeelte stil is komen liggen, weer op te starten. Ze bieden toekomstperspectief, maar de huidige financiële situatie van veel culturele instellingen maakt het moeilijk om hiermee aan de slag te gaan. Het vinden van een verdienmodel is lastig en ze passen ook vaak niet binnen de bestaande subsidievoorwaarden. De toegezegde rijkssteun is al onvoldoende om de komende maanden door te komen, laat staan dat het gaat helpen om culturele instellingen, ondernemers en gezelschappen om zich aan te passen aan de nieuwe 1,5-meterwerkelijkheid.
Los van de rol die cultuur speelt in verbinding, verbeelding en troost is het economisch belang van de culturele sector evident. De bijdrage van de cultuur- en mediasector aan de Nederlandse economie bedraagt 25,5 miljard euro of wel 3,7%, en de sector biedt 4,5% van de totale werkgelegenheid. De bestedingen van huishoudens aan cultuur en media bedragen jaarlijks 14,1 miljard euro. Dit komt neer op 1.700 euro per jaar per huishouden. Kortom de cultuursector is op meerdere fronten van groot belang.
De culturele sector heeft onze steun nodig. Deze steun moet niet alleen bestaan uit veel meer financiële rijkssteun, maar ook een flexibele opstelling en duidelijkheid over wat wel en wat niet kan. Benut daarbij de creativiteit in de sector. Cultuurmakers en instellingen zijn uitstekend in staat om binnen heldere kaders creatieve oplossingen te bedenken voor hun uitdagingen zodra ze hier de ruimte voor krijgen. Dit vraagt wat van alle overheidslagen. Het rijk moet met een veel breder steunpakket komen dan nu het geval is. De provincie moet zich inzetten voor het behoud van de regionale culturele infrastructuur en de regionale parels die bij het rijk buiten de boot vallen. En gemeentes zijn met name verantwoordelijk voor de kleinere instellingen en heldere regels over de mogelijkheden en onmogelijkheden voor het organiseren van activiteiten. Samen kunnen we onze culturele sector de ruimte en middelen geven om hun creatieve kwaliteiten volledig te benutten en daarmee de culturele sector door de crisis te leiden.
Wij zullen ons, net als veel andere partijen en gedeputeerde de Witte, blijven inzetten voor de Overijsselse culturele sector. De provincie is momenteel hard aan de slag voor onze cultuurmakers. Wij hebben vertrouwen in de gekozen inzet en aanpak, maar mocht er desondanks iemand zich niet gehoord voelen of tussen wal en schip vallen, dan horen wij dat graag om te kijken wat we daaraan kunnen doen.