Samen leven

Basisvaardigheden, schrijven, lezen en digitale vaardigheid

Laaggeletterdheid is een groot maatschappelijk probleem. 2,5 Miljoen volwassenen in Nederland zijn laaggeletterd. In Twente heeft 13% van de mensen tussen de 16 en 65 jaar moeite met taal. In de regio Zwolle is dit 10%. Mensen die niet goed kunnen lezen of schrijven, de Nederlandse taal onvoldoende beheersen of digitaal weinig vaardig zijn, kunnen niet volwaardig meedoen aan onze maatschappij. Zij hebben een grotere kans om langdurig in armoede te leven. De PvdA vindt taalvaardigheid en digitale vaardigheid van groot belang voor het welzijn, de emancipatie en zelfredzaamheid van onze inwoners. Daarom willen we samen met alle gemeenten een aanvalsplan basisvaardigheden ontwikkelen. Met dat plan bevorderen we basisvaardigheden en voorkomen we laaggeletterdheid.

We vinden het belangrijk dat inwoners laagdrempelig en dichtbij huis kunnen werken aan hun basisvaardigheden. Hiervoor is het nodig dat het aantal, de bekendheid en toegankelijkheid van de ondersteuningsmogelijkheden wordt vergroot. Deze ondersteuning kan veel verschillende vormen hebben. Denk aan steun via werk, sport of bijvoorbeeld een kookgroep. We stimuleren de aansluiting en samenwerking met andere maatschappelijke organisaties die ondersteuning bieden aan dezelfde mensen, zoals welzijnsorganisaties en organisaties die zich richten op de integratie van nieuwkomers. Zo staat de aanpak van basisvaardigheden niet op zichzelf.

Kinderen die opgroeien met laaggeletterde ouders lopen meer risico om een taal- en/of rekenachterstand op te lopen. Het doorbreken van deze achterstanden vraagt een brede en actieve aanpak om kansengelijkheid te bevorderen. Door, samen met gemeenten, te investeren in kinderen met taal- en/of rekenachterstanden kunnen we een nieuwe generatie laaggeletterden voorkomen.

Daarnaast willen we dat de provincie zelf toegankelijk is voor mensen die minder taalvaardig zijn. We gebruiken begrijpelijke taal en zorgen ervoor dat onze dienstverlening ook toegankelijk is voor mensen die minder digitaal vaardig zijn.

Bibliotheken

De bibliotheek is zoveel meer dan een plek vol met boeken. Het is een plek waar mensen werken, elkaar ontmoeten, waar kennis toegankelijk wordt gemaakt. En ja, je kunt er ook boeken lezen en lenen.

Bibliotheken spelen een grote rol bij het vooruithelpen van de basisvaardigheden van inwoners. Bijvoorbeeld door het stimuleren van voorlezen en door lezen en schrijven onder kinderen te bevorderen. Ze steunen mensen die moeite hebben met de digitale samenleving en helpen inwoners van alle leeftijden en achtergronden om zich te ontwikkelen.

Iedereen heeft recht op toegang tot een bibliotheek. Dat kan, zoals al op veel plekken gebeurt, ook binnen een multifunctioneel centrum of schoolgebouw gerealiseerd worden.

Vrijwilligers, het cement van onze samenleving

Van sportcoaches tot vogeltellers en van taalmaatjes tot museumgidsen. In Overijssel zijn heel veel mensen actief als vrijwilliger bij heel uiteenlopende activiteiten. Dat past in onze volksaard. We doen dingen samen, we kijken naar elkaar om en we bouwen samen aan een hechte gemeenschap. Vrijwilligers maken Overijssel tot de fijne plek die het is.

Al die Overijsselse vrijwilligers zijn van enorme waarde voor hun omgeving. Ze spelen bovendien een grote rol in de uitvoering van onze provinciale taken: veel van onze ideeën kunnen wij waarmaken omdat er vrijwilligers zijn die onze ambities delen en bereid zijn eraan mee te werken.

Overijssel is één van de koplopers op het gebied van vrijwilligerswerk. Bijna nergens zijn zoveel mensen belangeloos actief als bij ons. Wij willen dat dit zo blijft, omdat we overtuigd zijn dat al die vrijwilligers er samen voor zorgen dat Overijssel een mooiere en fijnere plek is voor iedereen. Daarom investeren we in vrijwilligersondersteuning en spreken we onze steun en waardering uit voor vrijwilligers, zoals met de vrijwilligersprijs. Ook zorgen we dat organisaties die vrijwilligers bijstaan dit waardevolle werk kunnen blijven doen.

Gelijkheid en diversiteit

Als provincie streven we naar gelijke kansen voor iedereen, ongeacht ras, geloof, afkomst, geaardheid, gender of politieke voorkeur. Iedereen moet in Overijssel zichzelf kunnen zijn; thuis, op het werk, tijdens het sporten en op school. Dat betekent dat we ons altijd en overal keihard verzetten tegen alle vormen van onverdraagzaamheid, overal in onze provincie en ook in onze eigen Statenzaal.

Mede dankzij de PvdA is Overijssel een regenboogprovincie. Dat betekent dat de provincie speciaal werk maakt van de sociale acceptatie en veiligheid van de LHBTI+-gemeenschap in Overijssel. We ondersteunen initiatieven die gelijkwaardigheid bevorderen en discriminatie tegengaan. Daarnaast hebben we bijzondere aandacht voor de emancipatie van vrouwen en de strijd tegen racisme.

Ook in onze provincie zijn nog te veel mensen die niet mee kunnen doen omdat instellingen en instanties fysiek of anderszins voor hen niet toegankelijk zijn. Wij vinden dat niet acceptabel. Daarom willen we dat onze provincie zo wordt ingericht dat iedereen volwaardig mee kan doen. Nieuw provinciaal beleid maken we op basis van het VN-verdrag Handicap.

Samen met onze partners stellen we de komende vier jaar een Overijsselse inclusie-agenda op. Zo worden voorzieningen toegankelijker, wordt taalgebruik simpeler en werving en selectie van personeel diverser. Hiervoor stellen we een aandachtsfunctionaris aan.

Verenigd in verscheidenheid

We zien een aantal grote sociale uitdagingen in onze provincie. Er is sprake van een groeiende verdeeldheid in de samenleving. Verdeeldheid van inkomen en vermogen, maar ook van verschillen in waarden, normen en meningen. Meningsverschillen zijn op zich geen verontrustend verschijnsel; een goede discussie houdt de democratie levend. Maar groepen in de samenleving die volledig langs elkaar heen leven en elkaar wantrouwen zien wij als een bedreiging voor de sociale cohesie, de kansengelijkheid en de verdraagzaamheid in onze provincie. Onbekend maakt onbemind. Wij zien het organiseren van ontmoeting tussen verschillende mensen als basis voor het tegengaan van de groeiende afstand tussen bevolkingsgroepen. Daarmee zijn we er overigens nog niet.

Om nader tot elkaar te komen, is gezamenlijkheid nodig. Wij geloven in de kracht van het gesprek. Als we bereid zijn naar elkaar te luisteren horen we meer. Er zijn verschillende manieren waarop ontmoeting en gezamenlijkheid gestimuleerd kunnen worden. Bijvoorbeeld door gemengde wijken, onderwijs, sport en cultuur. Wij willen dat de provincie in al haar beleid inzet op het stimuleren van ontmoeting en de uitwisseling tussen verschillende bevolkingsgroepen. Daarnaast steunen we bovenlokale organisaties en initiatieven die dit nastreven. Voor de provincie vragen wij speciale aandacht voor de rol van de burger in beleidsontwikkeling en -uitvoering. We zien het als provinciale taak om de diversiteit in de deelname bij deze trajecten te bevorderen.

Een veilige haven

Zolang oorlog, onderdrukking, honger en extreme ongelijkheid heersen, zullen mensen blijven vluchten en zullen ook mensen in Overijssel terechtkomen op zoek naar een veilig bestaan. Dit vraagt om Europese en mondiale actie. Het vluchtelingenprobleem kunnen wij hier in Overijssel niet oplossen maar we dragen wél ons steentje bij.

Wij zien een provinciale taak bij het gastvrij ontvangen van vluchtelingen. Wij willen dat de provincie een ondersteunende en coördinerende rol speelt bij de integratie van nieuwkomers. Daarnaast vinden we dat de provincie een rol kan én moet spelen bij het organiseren van voldoende en passende opvanglocatie, zodat tijdig voldoende opvang en huisvesting beschikbaar is. Essentieel daarbij is dat aan drie voorwaarden wordt voldaan:

• de schaal en vorm van de opvanglocaties zijn passend in de (sociale) omgeving,
• een effectieve aanpak van overlast en het serieus nemen en oppakken van eventuele zorgen bij omwonenden,
• de inwoners en organisaties in de omgeving krijgen de kans om bij te dragen aan de opvang, bijvoorbeeld door producten of diensten te leveren.

Goed leven in sterke steden

In de stad komt veel moois samen: wonen en werk, cultuur, ontspanning en bedrijvigheid. De PvdA staat voor bruisende steden als aanjagers van de economie en de samenleving. Onze steden spelen nu en straks een belangrijke rol in de economische ontwikkeling en aantrekkingskracht van Overijssel.

Investeren in de vitaliteit van onze steden is hard nodig en dat doen we dus graag en veel. Bijvoorbeeld door het stimuleren van werk en bedrijvigheid, door het versterken van het culturele aanbod en door te investeren in bereikbaarheid en de openbare ruimte, zoals parken en groene speelpleinen. We steunen initiatieven vanuit onze gemeenschap. De samenwerking met bewoners en ondernemers staat voor ons centraal. Waar nodig zetten we extra middelen in om de leefbaarheid, bijvoorbeeld in aandachtswijken, te verbeteren.

Wij geloven in de kracht van gemengde wijken en functies in onze (binnen)steden, omdat we ervan overtuigd zijn dat dit onze steden veerkrachtiger maakt. Daarnaast willen we dat mensen van verschillende pluimage door elkaar wonen. We willen af van het onderscheid in villa- en achterstandswijken, want dat werkt segregatie in de hand. Gemengd wonen en gemengde functies zijn goed voor de sociale samenhang en daarmee de leefbaarheid en de veiligheid van onze steden. Bovendien zetten wij in op het beter benutten van de openbare ruimte door deze zo in te richten dat ontmoeting gestimuleerd wordt. Openbaar groen speelt hierin een belangrijke rol. Groene plekken, parken en pleinen zijn essentieel, het vergroenen van schoolpleinen zetten we met volle kracht door.

Prettig leven in onze dorpen en op ons platteland

Het is goed wonen in de dorpen en plattelandsgemeenschappen van Overijssel en dat moet zo blijven. Basisvoorzieningen zoals onderwijs en medische zorg moeten bereikbaar zijn voor iedereen, fysiek en digitaal. Multifunctionele dorpsgebouwen zoals kulturhusen zijn plekken waar we elkaar ontmoeten, waar we leren en plezier beleven. Ze zijn daarmee enorm belangrijk voor de leefbaarheid van onze dorpen. Daarom steunen we zulke plekken.

Wij geven onze inwoners ruimte en ondersteuning om zelf de leefbaarheid in hun dorp te organiseren. Bijvoorbeeld door zorg te regelen in zorgcoöperaties of door samen publieke ruimte in te richten. Inwoners weten zelf het beste wat goed is voor hun gemeenschap en kunnen dit vaak prima zelf organiseren. Dit levert niet alleen het beste resultaat, maar draagt ook bij aan het eigenaarschap van gemeenschappelijke voorzieningen. Wij erkennen het belang van kleine scholen in gemeenschappen en stimuleren bovengemeentelijke samenwerking en innovatie van deze scholen.

Goed leven voor ouderen

We vinden het belangrijk dat Overijssel voor ouderen een prettige plek is om te leven. Een provincie waar alle ouderen volwaardig deelnemen aan de maatschappij wanneer ze vitaal zijn, maar zeker ook wanneer het fysiek of mentaal wat moeilijker is. Op een prettige manier ouder worden gaat niet vanzelf. Ouderen moeten de mogelijkheid hebben om te wonen waar ze dat graag willen. In hun eigen vertrouwde omgeving of op een zelfgekozen andere locatie. Hiervoor is het belangrijk dat basisvoorzieningen bereikbaar blijven, zoals supermarkten en zorg. Daarnaast is de aanwezigheid en de bereikbaarheid van vrijetijdsvoorzieningen als sportclubs, verenigingen en buurt- en dorpshuizen van groot belang.

We willen dat de provincie afspraken maakt met gemeenten voor voldoende passende woningen voor ouderen op de plekken waar daar behoefte aan is. Dat kan in kleine kernen, maar ook midden in de stad zijn. Ook willen we meer ruimte voor projecten waarin groepen mensen gezamenlijk zelf bouwen, zoals de ‘Knarrenhof’. Wanneer ouderen in hun eigen huis willen blijven wonen helpen we hen bijvoorbeeld met een ‘blijverslening’ waarmee ouderen worden ondersteund bij het levensloopbestendig maken van hun woning.

Goed leven voor jongeren

Wij vinden het belangrijk dat Overijssel een fijne plek is voor jongeren. Jongeren wonen, studeren, werken en recreëren doorgaans met veel plezier in Overijssel, maar maken zich over een paar zaken wel grote zorgen, vooral over huisvesting. Daarom moeten jongeren en specifiek studenten een prominente rol krijgen in de woonafspraken met gemeenten, zodat er voldoende betaalbare huur- en koopwoningen voor jongeren gerealiseerd worden, in de steden, maar ook in kleinere kernen en op het platteland. Het aanpakken van huisjesmelkers moet daarnaast de positie van jongeren verbeteren wanneer zij een huis huren.

We willen onze provincie aantrekkelijk houden voor jongeren om te komen of te blijven wonen. Voorzieningen spelen hierin een grote rol. Mede daarom investeren we in culturele voorzieningen, zoals poppodia en evenementen, die de aantrekkelijkheid van Overijssel voor jongeren vergroten.

Voor jongeren is het belangrijk dat zij alle ruimte krijgen om hun talenten te ontwikkelen. Onderwijs speelt hierin een cruciale rol. Wij zijn trots op de prachtige Overijsselse onderwijsinstellingen, zoals ROC van Twente, Deltion, Aventus en Landstede, Saxion en Windesheim en Universiteit Twente. Daarnaast maken we ons hard voor voldoende stageplekken en traineeships bij grote en kleine bedrijven en instellingen, hiervoor gaan we met onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven een plan opstellen. Initiatieven zoals het Wimm, die traineeships organiseren bij verschillende bedrijven die dit individueel lastiger georganiseerd krijgen, juichen we toe. Samen met deze organisaties willen we kijken hoe we meer jongeren en bedrijven kunnen betrekken om daarmee hun impact te vergroten.

Bereikbare zorgvoorzieningen

De bereikbaarheid van cruciale voorzieningen, zoals de zorg, staat in onze provincie onder druk. We zien dat, mede door personeelstekort en door de doorgeslagen trend van opschaling en centralisering, de zorg op steeds meer plekken verschraalt en daardoor verder van onze inwoners komt te staan. Goede bereikbaarheid van zorg komt hierdoor in het gedrang. Wij vinden het belangrijk dat inwoners van Overijssel zoveel mogelijk terecht kunnen in hun eigen omgeving, bij hun eigen ziekenhuis. Daarom willen wij dat, ook waar de provincie formeel geen rol heeft, zij wel een coördinerende rol pakt om gezamenlijk met de relevante partners, goede en bereikbare zorg voor alle inwoners te garanderen.