Hij is veel in het nieuws: de Regionale Energiestrategie. In politiek jargon: de RES. We zien allemaal de windmolens verschijnen op het platteland, en de zonnepanelen op de daken. Maar wat is die regionale strategie nu precies, en wat betekent het voor de inwoners van Overijssel? We stellen zes vragen over de RES aan onze energiespecialist Peter Hermans.
1. De RES, wat is dat nou eigenlijk?
RES is de afkorting van Regionale Energie Strategie. Die strategie is een uitwerking van het Klimaatakkoord uit 2019. Daarin staat dat we met elkaar de CO2-uitstoot sterk gaan verminderen. Dat is beter voor de volksgezondheid en het milieu. Eén van de afspraken in het Klimaatakkoord is dat 30 regio’s in Nederland onderzoeken hoe en waar het best duurzame elektriciteit kan worden opgewekt. Want windmolens en zonnepanelen stoten minder CO2 uit dan gas- en kolencentrales. Met de RES vullen deze regio’s dus de afspraken over verduurzaming in.
2. Wat vindt de PvdA van de RES?
De PvdA steunt de energietransitie van harte. Wij zien van seizoen tot seizoen wat de klimaatverandering teweegbrengt. Bij ons in Nederland, maar ook in andere gebieden van deze aardkloot. Wij sturen op het halen van de doelen die we hebben afgesproken: in 2030 moet ten opzichte van 1990 de helft minder CO2 uitgestoten worden. Om dat doel te halen moeten we voortvarend en tegelijk zorgvuldig aan de slag. Inpasbaarheid in het landschap, betaalbaarheid, acceptatie en continuïteit in energievoorziening zijn voor ons erg belangrijk.
We gaan de komende twee jaar nadenken hoeveel zon- en windenergie we gaan opwekken, waar we dat doen, hoe we de kosten in de hand houden en hoe we acceptatie vinden bij omwonenden. In 2025 moeten daarvoor de vergunningen zijn uitgegeven, in 2030 moeten we de doelen bereikt hebben.
3. De energieprijzen stijgen. Heeft de RES daar ook effect op?
Ja en nee. Op dit moment vliegen de energieprijzen de pan uit. Bij minstens 36.000 huishoudens in Overijssel is sprake van energiearmoede. Als provincie gaan we dat deels tegen door het isoleren van woningen en het programma energieweerbaarheid.
De nu sterk stijgende prijzen volgen uit energieschaarste en afhankelijkheid van het buitenland. Als we straks via de RES meer eigen energie opwekken zijn we minder afhankelijk van het buitenland. De RES heeft dan een dempend effect op de energieprijzen
4. Kun je een voorbeeld noemen van hoe de RES er in praktijk uitziet?
In Overijssel zijn deze zomer twee RESsen vastgesteld, voor de twee energieregio’s in onze provincie. Eén voor West-Overijssel en één voor Twente. In deze RESsen is op hoofdlijnen vastgelegd hoeveel hectaren zonne-energie we moeten ontwikkelen en hoeveel windmolens we moeten plaatsen om onze doelen te halen. Het gaat voor West-Overijssel om ongeveer 48 windmolens en 1.305 hectare zonnepanelen, en voor Twente om 39 windmolens, 688 hectare zonnevelden en 382 hectare zon op dak. Om je een idee te geven: één hectare is iets groter dan een voetbalveld. Waar deze zonnepanelen en windmolens precies komen, wordt tussen nu en 2025 bepaald. Vooral de gemeenten zijn hierbij aan zet.
5. Al met al klinkt het als een boel werk. Wat betekent dat voor de werkgelegenheid?
Wij verwachten dat de RES tot veel regionale werkgelegenheid gaat leiden. De ontwikkeling, bouw en installatie van zonnepanelen en windmolens leveren veel extra werk op, net als bediening en onderhoud, en het aansluiten van nieuwe energie op het elektriciteitsnet.
Dit is een positieve ontwikkeling, maar gelijktijdig ook een uitdaging. Het invullen van deze arbeidsplaatsen gaat niet vanzelf. Het tekort aan mensen op de arbeidsmarkt groeit. Ook verdwijnen er banen door de energietransitie en is omscholing noodzakelijk. Daarom investeren we flink in omscholing en opleiding van deskundige vakmensen, bijvoorbeeld via techniekpacten en scholingsvouchers.
6. Wat je niet uitstoot hoef je ook niet op te wekken. Doet de provincie ook aan energiebesparing?
Natuurlijk doet de provincie ook aan energiebesparing. Onlangs hebben wij als provincie 1,75 miljoen uitgetrokken voor energieweerbaarheid. We willen het makkelijker maken om energie te besparen. Des te minder energie je verbruikt, des te weerbaarder je bent tegen de prijsschommelingen op de energiemarkt.
De provincie heeft net een programma afgerond waarin voedselbanken zijn geholpen om energiebesparende maatregelen te nemen. Denk daarbij aan isolatie van gebouwen en het vervangen van energieslurpende koelapparatuur door zuinige apparaten.
De provincie kan niet zelf alle Overijsselse woningen isoleren, maar stopt wel geld in de ontwikkeling van isolatiepakketten. Zo maken we het betaalbaar om op grote schaal woningen te isoleren. Zo besparen we energie en brengen we een lagere energierekening dicht bij onze mensen.