Herrie

De afgelopen week ontwaakte ik meerdere nachten door het geluid van bulldozers en gebrom van zwaar materieel. Verwonderd vroeg ik me af waar dat geluid vandaan kwam. Ik realiseerde me dat er volop wordt gewerkt aan de opwaardering van de spoorlijn Zwolle – Kampen die langs onze wijk voert. Hoewel hemelsbreed toch zeker 500 meter en een paar woonbuurten verderop is het werk duidelijk hoorbaar. Nu ben ik erg blij met die opwaardering en dat geluid is betrekkelijk. Dat is anders als je nabij een snelweg, spoorlijn of onder een luchtvaartroute woont. Dan wordt geluid al snel permanente herrie en een potentiële bron van overlast en erger: een ziekmaker.

Verstedelijking, toenemende verkeersdrukte en technologische ontwikkelingen produceren steeds meer lawaai. De helft van alle Nederlanders heeft nu al last van herrie volgens cijfers van het CBS. Ook wordt het steeds moeilijker geluid te ontvluchten. Officiële stiltegebieden verdwijnen in rap tempo; in de afgelopen jaren werd 12% stiltegebied opgeheven! En wat te denken van de 24-uurs maatschappij waarin permanent sprake is van druk verkeer. Het is fijn dat die spoorlijn in twee maanden helemaal is omgebouwd maar dat kan alleen door 24/7 door te werken. Dat betekent een grote impact voor de mensen die eraan werken zoals nachtdiensten en volcontinue roosters én voor de omwonenden die wakker liggen. We vinden dit –kennelijk – normaal. Tijd is geld, nietwaar.

Volgens de Gezondheidsraad en het RIVM kunnen mensen ziek worden van lawaai en het is wetenschappelijk vastgesteld dat honderden Nederlanders jaarlijks overlijden ten gevolge van effecten van lawaai. Geluidshinder veroorzaakt slaapgebrek en stress en dat kan op termijn leiden tot verhoogde bloeddruk, depressie en hartziekten. Geluidsexperts pleiten voor strengere normen en andere, betere meetmethoden. De huidige metingen gaan veelal uit van ideale (weers-) omstandig- heden, omvatten niet alle voertuigen en ook hogere snelheden meestal niet. In Overijssel is het beeld niet heel anders dan bovengeschetst. Vooral nabij spoorwegen en drukke verkeerswegen is geluid voor omwonenden een probleem.

Op bezoek bij De Belangenvereniging Bathmen werd dit nog eens geïllustreerd. Zij nodigde leden van Provinciale Staten uit voor een informatieavond over de verbreding van de A1. De belangenvereniging maakt zich grote zorgen over de verwachte toename van het verkeerslawaai voor het dorp. In de huidige situatie is nabij de weg al sprake van 69(!) Decibel. Dit is volgens de norm, hoewel bewoners grote overlast ervaren bij de overheersend zuidwestelijk wind. Er staat geen geluidsscherm langs de A1 en zo’n scherm is ook niet voorzien bij de komende verbreding naar 2×3 rijstroken. Daar komt dan ook nog een verhoging van de maximum snelheid bij. De vereniging vraagt de verschillende overheden om steun voor geluidwerende maatregelen. Inderdaad: het wordt tijd dat gemeente Deventer, Provincie en Rijk (Rijkswaterstaat en het Ministerie voor Infrastructuur en Milieu) tot een geluidwerend project komen. Nu de provincie voor-investeert in de verbreding van een rijksweg horen daar maatregelen bij om bewoners van de provincie te beschermen tegen overlast. Deventer heeft geld toegezegd en ook Overijssel heeft middelen voor investeringen rond de A1 beschikbaar. Hoogste tijd dus om deze situatie serieus aan te pakken.

En voor het overige heeft de overheid een grote verantwoordelijkheid: door geluidsproblemen serieus te nemen, een lagere maximum snelheid te voeren (ja, ook vanwege het klimaatverdrag), het vervoer stiller te maken, toegesneden normen vast te stellen, bewust ruimte voor stilte te maken. Kortom: te voorkomen dat het (nog) ongezonder wordt qua geluidhinder.