De jeugd heeft de toekomst

Nederland vergrijst. Het aandeel ouderen in de totale bevolking neemt toe: op 1 januari 2012 telde ons land 2,7 miljoen ouderen. Maar terwijl de ‘grijze druk’ toeneemt is er ook een nieuwe generatie aan het opstaan die steeds meer betrokken is en een bijdrage wil leveren aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken. Daar wil ik in dit schrijven de nadruk op leggen. Want jongeren zullen steeds meer ruimte in de samenleving en politiek veroveren, en deze tendens zal het politiek leven in Nederland voorzien van een nieuwe dynamiek en elan.

Overijssel en jongeren

Als bestuurslaag is de provincie onder de bevolking in het algemeen en onder jongeren in het bijzonder minder bekend. Omdat onbekend nu eenmaal onbemind maakt probeert Overijssel daar wat aan te veranderen. Vanuit de provincie worden in samenwerking met scholen (ROC’s, VO en HBO) Statenspelen, gastlessen, excursies, panels en debatten met en voor jongeren georganiseerd. Als Statenlid heb ik in het afgelopen jaar meermalen met veel plezier als spreker, jurylid, ‘gedeputeerde’ of simpelweg als inhoudelijk deskundige aan deze activiteiten deelgenomen. De studenten worden veelal op het provinciehuis ontvangen, doen dan mee aan het democratiespel en krijgen politieke workshops.

Hoogtepunt van deze activiteiten was voor mij de door de VARA georganiseerde voorronde van het ‘op weg naar het Lagerhuis debat’, dat op 30 januari in Overijssel gehouden werd. ‘Op weg naar het Lagerhuis’ is de grootste debatcompetitie voor middelbare scholen in Nederland. Door het hele land nemen er 200 scholen aan deel, en aan deze voorronde deden zestien scholen uit Overijssel mee. Scholen en scholieren gingen met elkaar over diverse thema’s, vragen en stellingen in debat. Als jurylid was het voor mij een bijzondere ervaring om te zien met hoeveel talent, kennis, kracht en respect jongeren de discussie over maatschappelijke vraagstukken aangingen.

Door samen met scholen te werken aan een curriculum rond politiek en samenleving zorgt de provincie ervoor dat ze meer in beeld komt bij jongeren. Uit onderzoek van de provincie blijkt dat door toename van kennis over de rol van de provincie onder jongeren zij meer bereid zijn om als kiezer deel te nemen aan de komende verkiezingen.

Het is hoopgevend dat er onder onze jongeren in Overijssel belangstelling is in politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. De huidige generatie jongeren legt zich op een andere manier dan voorgaande generaties toe op hun rol binnen de maatschappij. Het internet brengt onuitputtelijke mogelijkheden met zich mee. Jongeren volgen maatschappelijke ontwikkelingen via social media en vormen hun mening onafhankelijk van traditionele media. Ze creëren zelf de nieuwe omgangsvormen om met andere jongeren van over de hele wereld communiceren of in gesprek gaan.

Foto: Jij & Overijssel

Gastlessen aan de Hogeschool Windesheim i.v.m. de Transitie Jeugdzorg

Op 16 februari nam ik deel aan een serie gastlessen op de opleiding Pedagogiek van Hogeschool Windesheim. Deze gastlessen zijn georganiseerd door de Provincie Overijssel en de Hogeschool Windesheim. Naast Statenleden van verschillende partijen deden ook raadsleden uit Zwolle mee. De lessen namen diverse vormen aan. Na de introductie van een Statenlid en raadslid werd bijvoorbeeld antwoord gegeven op vragen en stellingen die, omdat het immers de opleiding Pedagogiek was, vooral verband hadden met de op handen zijnde transitie jeugdzorg. Soms gingen we in op de werkwijzen van de gemeenteraad en Provinciale Staten, en er werden gesprekken gevoerd over de politieke interesse onder de studenten en de betekenis van politiek voor het onderwijs en de samenleving.

Een derde vorm bestond uit het groepsonderwijs waarbij een groep studenten een thema voorlegde aan de politicus en dat onderwerp op een interactieve wijze werd besproken. Zulke groepsgesprekken leidden tot genuanceerde discussies over thema’ s als opvoeding, ouderbetrokkenheid, de invloed van tablets en sociale media op kinderen en de vraag wat succesfactoren in het onderwijs zijn.

Zoals velen in het onderwijs vroegen ook de studenten zich af welke gevolgen de transitie heeft voor hun werkterrein. Zowel vakinhoudelijke thema’ s als de politieke aspecten van de komende veranderingen kwamen daarbij aan bod. Van onze kant probeerden wij politici niet alleen in te gaan op de Jeugdwet/Jeugdzorg, maar probeerden we ook duidelijk te maken dat het transitieproces in relatie staat met maatschappelijke en politieke transformaties die wij in Nederland aan het maken zijn.

Vanuit deze politieke invalshoek werd op het pedagogisch werkterrein gereflecteerd. De studenten waren er goed op voorbereid door middel van vragen, stellingen en ook een opdracht om een politiek stuk te schrijven met een kernvraag. Deze opdrachten werden voorgelegd aan de aanwezige politici om het vanuit een politiek perspectief scherp te krijgen. Op deze manier kregen de studenten meer inzicht in de verschillen tussen de gemeenteraden en Provinciale Staten, en kregen ze tegelijkertijd de gelegenheid om ons perspectief te vergelijken met dat van landelijke bestuurslagen. Anderzijds is het in voldoende mate duidelijk geworden dat politiek wel degelijk ergens over gaat en dat de inhoud ertoe doet.

En dat is waar het om te doen is. Politiek is niet voor de tribune, maar elke burger is een speler en maakt er onderdeel van uit. Het zit in elke mens (als ‘zoon politikon’ oftewel ‘politiek mens’). En dus ook in de jongeren die in de nabije toekomst steeds meer het politiek roer in Nederland zullen overnemen.