Op zaterdag 6 november was onze landelijke voorzitter Esther-Mirjam Sent te gast op de ledenvergadering van de PvdA Overijssel. Ze sprak onder meer over het belang van goed kunnen lezen en schrijven.
Beste iedereen,
Fijn om hier te zijn op jullie Gewestelijke ledenvergadering. Fijn om fysiek bij elkaar te kunnen zijn.
Helaas had ik geen tijd om deze toespraak uit het hoofd te leren, dus heb ik hem hier uitgeprint zodat ik hem aan u kan voorlezen. Tot mijn eigen ongenoegen, moet ik hem wel in een groter lettertype uitprinten dan een tijdje geleden. Zodat ik hem ook zonder problemen kan lezen.
En ik besefte me hoe luxe dat eigenlijk is. Want het thema vandaag op deze bijeenkomst is niet voor niks laaggeletterdheid. Er zijn in Nederland 2.5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. En voor wie het dus helemaal niet vanzelfsprekend is om even wat aantekeningen op papier te zetten als ze een praatje op het werk of op de voetbalvereniging moeten houden.
Taal is zo’n wezenlijk onderdeel van ons leven dat het voor de mensen die niet laaggeletterd zijn soms moeilijk voor te stellen is hoe bepalend taal in het dagelijks leven is.
Neem vandaag. Ik gaf u net al het voorbeeld van mijn spiekbriefje, maar er zijn meer voorbeelden. De uitnodiging van het Gewest voor deze ALV, de stukken die we vandaag allemaal bespreken, het uitzoeken van welke bus of trein je moet nemen om hier op tijd te zijn en ga zo maar door.
En dat is alleen nog slechts – hoewel belangrijk – het bijwonen van PvdA-bijeenkomt. Want wat te denken van berichten van de overheid, belastingformulieren, een huur- of koopcontract afsluiten, brieven van de energieleverancier, of het begrijpen van de coronamaatregelen – oké, daar heeft eigenlijk iedereen moeite mee.
Allemaal zaken die voor veel mensen vanzelfsprekend zijn, maar voor die 2.5 miljoen Nederlanders stress en onzekerheid opleveren.
En waar de ene misschien s ’avonds een willekeurige film opzet om te ontspannen, of samen met zijn huisgenoten een bordspel speelt, is dat voor een ander die moeite heeft met het lezen van de ondertiteling of de instructies voor het bordspel een heel stuk ingewikkelder.
Lezen en schrijven beheerst elk onderdeel van ons leven.
Maar dan nu natuurlijk de vraag: wat gaan we er aan doen? Want wij PvdA’ers houden van aanpakken. Niet alleen van praten hoe erg iets is.
In het verkiezingsprogramma staan we voor een groot offensief tegen laaggeletterdheid. Met scholen die de middelen krijgen om voor een breed aanbod van boeken te zorgen zodat scholen weer een schoolbibliotheek kunnen inrichten. We willen investeren in betaalbare en laagdrempelige taallessen voor volwassenen. En vaak onderschat: zorgen dat er voor iedereen een bibliotheek in de buurt is.
Want de bieb is veel meer dan een plek waar je boeken kunt lenen. Het is een ontmoetingsplek, een plek waar je terecht kunt met vragen over die ingewikkelde brief van de gemeente, of over hoe je een formulier moet invullen.
Precies een jaar geleden schreven Lodewijk Asscher en Herman Finkers een brandbrief over de bieb in Almelo. Precies om die reden dat de bibliotheek een onmisbare schakel is in het offensief tegen laaggeletterdheid. De bibliotheek is een basisvoorziening, omdat het mensen instaat stelt mee te doen en erbij te horen.
Want nog los van alle praktische problemen die mensen ervaren door laaggeletterdheid, komt er vaak schaamte bij kijken. Mensen durven het niet te vertellen aan hun collega’s, aan hun vrienden en soms zelfs niet aan hun relatie. Door het gevoel van eenzaamheid en er niet bij te horen, het gevoel niet toegelaten te worden tot de wereld waar anderen wel toegang toe hebben.
En daarom is het goed dat het hier vandaag over dit belangrijke thema gaat. Want met 2.5 miljoen Nederlanders die hier mee te maken hebben, is de kans groot dat we iemand kennen, of iemand zijn die wat meer moeite heeft met lezen en schrijven. En dat is helemaal niet raar, of eng, of gek. Dat is juist goed, omdat we er op die manier elkaar kunnen helpen en in staat stellen om mee te doen in onze soms best ingewikkelde samenleving.
En het is ontzettend waardevol dat hier juist bij de PvdA Overijssel zoveel aandacht voor is. Niet alleen door de bijeenkomst van vandaag in het teken te laten staan van laaggeletterdheid, maar bijvoorbeeld ook door het initiatief van begin dit jaar om 100 keer ‘De brief van de koning’ te doneren. Caroline en Niels, en alle anderen die erbij betrokken waren, echt geweldig werk.
Voor mij als jullie voorzitter is het inspirerend om te zien wat jullie allemaal doen. En het laat volgens mij ook zien wat het verschil is van een sterke PvdA in de gemeenten. Investeren we wel of niet in bibliotheken? Kijken we extra om naar de mensen die onze hulp kunnen gebruiken, of geloven we dat dingen vanzelf wel goed komen?
En om daadwerkelijk het verschil te maken, hebben we een fantastisch resultaat nodig bij de gemeenteraadsverkiezingen.
En natuurlijk zal de campagne ook gaan over linkse samenwerking, en over wat te doen na de verkiezingen. En dat snap ik. Maar ik weet één ding zeker: zonder een goed resultaat op 16 maart komen onze idealen niet dichterbij. Met of zonder samenwerking.
Dus zorg voor dat goede resultaat. Jullie kandidaten staan volgens mij te trappelen. Dus aan iedereen die zich druk maakt over de toekomst van Overijssel, of die zich druk maakt om zijn of haar gemeente, zeg ik: ga op pad, geloof in jezelf en geloof in wat je te bieden hebt. Deel rozen uit, overtuig je vrienden, maak een donatie, flyer in je buurt. Want dan winnen we in Almelo. Dan winnen we in Zwolle. Dan winnen we Overijssel. Aan de bak mensen!
Bert Otten
Bert Otten (1963) woont in Hengelo en is geboren in Zwollerkerspel. Hij werkt als senior-adviseur bij Radar Advies te Amsterdam en is als fellow verbonden aan de Wiardi Beckman Stichting waar hij zich vooral bezighoudt met arbeidsvraagstukken. In zijn vrije tijd speelt Bert gitaar, leest hij graag, voetbalt hij af en toe en kun je
Meer over Bert Otten
